हिंदू पंचांग नुसार फाल्गुन महिन्यात कृष्ण पक्षातील चतुर्दशी या तिथीला महाशिवरात्री हा सण साजरा केला जातो. या दिवशी जे लोक महादेव आणि शिव पार्वती यांची भक्तिभावाने पूजा करतात त्यांची सर्व मनोकामना पूर्ण होते अशी मान्यता आहे.
या दिवशी शिवलिंगाची विशेष पूजा केली जाते. महादेवाला भोळा शंकर असे देखील संबोधले जाते. कारण उपासना केल्यानंतर लगेच प्रसन्न होणार आणि इच्छित फळ देणारा हा महादेव सर्वांचे कल्याण करणारा आहे. चला तर मग आज तुम्हाला मी सांगणार आहे महाशिवरात्रीची विशेष माहिती . संपूर्ण माहिती जाणून घेण्यासाठी हा लेख नक्कीच वाचा.
महाशिवरात्री ची माहिती
हा एक हिंदू धर्मातील महत्वाचा सण आहे जो माघ चतुर्दशी या तिथीला साजरा केला जातो. महाशिवरात्र या शब्दाचा अर्थ शिवची महान रात्र असा होतो. याच दिवशी भगवान शिव शंकर यांनी देवी पार्वती सोबत विवाह केल्याची आख्यायिका आहे. हा सण दरवर्षी मोठ्या उत्साहाने साजरा केला जातो. शिवलिंगाची विशेष पूजा केली जाते.
महाशिवरात्रीचे भाषांतर करताना, महा शिवरात्री हा एक शुभ सण आहे जो भगवान शिवाचा आशीर्वाद प्राप्त करण्यासाठी आणि कर्म दूर करण्यासाठी मानला जातो आणि असे मानले जाते की या रात्री भगवान शिवाची शक्ती सर्वात जास्त प्रवेशयोग्य असते.
हा दिवस आणि रात्र उपवास, प्रार्थना आणि ध्यानाद्वारे चिन्हांकित आहे, ज्या दरम्यान भक्त भगवान शिवाची पूजा करतात आणि नैतिकता आणि सद्गुण जसे की प्रामाणिकपणा, इतरांना दुखापत न होणे, दान, क्षमा आणि शिवाचा शोध यासारख्या सद्गुणांवर चिंतन करतात.
तो भारत, नेपाळ आणि जगभरातील हिंदूंमध्ये मोठ्या प्रमाणावर साजरा केला जात असल्याने, तुम्हाला महा शिवरात्री, तारखेपासून इतिहास, विधी, महत्त्व आणि बरेच काही याबद्दल माहिती असणे आवश्यक आहे.
हेही वाचा :
महाशिवरात्र केव्हा साजरी केली जाणार आहे?
दर महिन्याला पाळल्या जाणाऱ्या सर्व मासिक शिवरात्रींपैकी महा शिवरात्री सर्वात महत्वाची आहे. हा सण अमावस्येच्या एक दिवस आधी, फाल्गुन किंवा माघ महिन्याच्या अर्ध्या (अस्तित्वात) गडद चौदाव्या दिवशी येतो. यावर्षी तो 8 मार्च 2024, शुक्रवार रोजी साजरा होत आहे.
महाशिवरात्र पूजा, विधी आणि उपवास
या दिवशी, उपासक भगवान शिवाला प्रामाणिक आणि उत्कट प्रार्थना करण्यासाठी दिवसभर लवकर उठतात आणि उपवास करतात. रुद्र अभिषेक पूजा अनेक ठिकाणी केली जाते, जिथे शिवलिंगाला दूध, मध, गंगाजल आणि दही यांच्या मिश्रणाने स्नान घातले जाते. देशभरातील अनेक मंदिरांमध्ये महा शिवरात्री मोठ्या उत्साहात आणि थाटामाटात साजरी केली जाते.
महाशिवरात्रीला बहुसंख्य लोक उपवास करतात. कालांतराने उपवास पाळण्याच्या पद्धतीत बदल होत गेले. शिवरात्रीच्या काळात धार्मिक साहित्यात सांगितल्याप्रमाणे पूजा पद्धती क्वचितच पाळली जाते. आधुनिक पूजा विधी परंपरेत, भाविक सकाळी सर्वप्रथम शिवमंदिरात जातात.
शिवलिंगाला विविध नैवेद्य जसे की धतुरा, बेलाची पाने आणि बेलाची फळे आणतात आणि दूध आणि पाण्याने अभिषेक करतात. तुम्ही भगवान शिवाला विविध शुभ अर्पण करून पूजा करू शकता जसे कि दूध, दही, तूप, मध , भांग , उसाचा रस , गंगाजल . प्रसादाच्या रूपात बरेच लोक भांग घातलेले गोड पेय वाटप करतात.
भांग नावाने ओळखल्या जाणाऱ्या गांजाच्या रोपाला भगवान शिवाची देणगी म्हणून समाजात मोठ्या प्रमाणावर मान्यता आहे. बहुसंख्य भक्त दिवसभर उपवास करतात, फक्त फळे आणि पेये खातात.
काही लोक या दिवशी रुद्राभिषेक देखील करतात त्यामुळे आपल्या जीवनात कल्याण तसेच दीर्घायुषी होण्यासाठी हा उपाय केला जातो.
महाशिवरात्र कथा आणि माहात्म्य
महाशिवरात्रीची उत्पत्ती स्कंद, लिंग आणि पद्म पुराणिक ग्रंथांसह अनेक पुराणिक ग्रंथांमध्ये आढळते. महा शिवरात्री देवी पार्वती आणि भगवान शिव यांचा विवाहसोहळा म्हणून साजरा केला जातो. तर, शैव धर्माची आख्यायिका सांगते की या रात्री शिव सृष्टी, रक्षण आणि विनाश हे स्वर्गीय नृत्य करतात.
जे लोक आध्यात्मिक मार्गावर आहेत त्यांच्यासाठी महाशिवरात्री खूप महत्त्वाची आहे. जे लोक कौटुंबिक परिस्थितीत आहेत त्यांच्यासाठी आणि जगातील महत्वाकांक्षी लोकांसाठी देखील हे खूप महत्वाचे आहे. जे लोक कौटुंबिक परिस्थितीत राहतात ते महाशिवरात्रीला शिवाचा विवाहोत्सव म्हणून पाळतात. सांसारिक महत्त्वाकांक्षा असलेले लोक त्या दिवसाला शिवाने आपल्या सर्व शत्रूंवर विजय मिळविल्याचा दिवस म्हणून पाहतात.
पण, संन्याशांसाठी, तो दिवस कैलास पर्वताशी एकरूप झाला. तो डोंगरासारखा झाला. योगिक परंपरेत, शिवाला देव म्हणून पूजले जात नाही, तर ते आदिगुरू मानले जातात, ज्यांच्यापासून योगशास्त्राची उत्पत्ती झाली. अनेक सहस्र वर्षे ध्यानात राहिल्यानंतर एके दिवशी तो स्थिर झाला. तो दिवस म्हणजे महाशिवरात्री. त्याच्यातील सर्व हालचाली थांबल्या आणि तो पूर्णपणे शांत झाला, म्हणून तपस्वी महाशिवरात्रीला शांततेची रात्र मानतात.
समुद्र मंथनादरम्यान उत्क्रांत झालेला हलहला (विष) महादेव शिवाने ग्रहण केले आणि या विशिष्ट दिवशी देव आणि मानवतेचे रक्षण करण्यासाठी ते आपल्या गळ्यात धारण केले, असेही म्हटले जाते. तेव्हापासून ज्याने प्राण वाचवले त्यांचा सन्मान करण्यासाठी महाशिवरात्री हा उत्सव साजरा करण्यात येतो.
महाशिवरात्रीला करावयाचे उपाय
१) जीवनात जर तुम्हाला भरपूर कष्ट असतील काही अडचणी असतील तर महाशिवरात्रीला तुम्ही केलेले उपाय नक्कीच प्रभावशाली ठरतील. महाशिवरात्रीच्या दिवशी किंवा रात्री महादेवाच्या मंदिरात ११ दिवे लावून मनातल्या मनात ओम नमः शिवाय हा जप केल्यास तुम्हाच्या नोकरी व्यवसायात प्रगतीचा मार्ग खुला होईल.
२) महाशिवरात्रीला रात्री जागरण केल्याने भगवान शंकराचा आशीर्वाद प्राप्त होतो. जागरण करताना आपण महाशिवरात्र कथा , शिवपुराण, किंवा शिवसहस्रनाम यांचे पठाण करू शकता. महादेव तुम्हाला नक्कीच समृद्धीचा आशीर्वाद देतील.
३) महाशिवरात्रीच्या दिवशी १ काळीमिरी , आणि ७ दाणे काळे घेऊन महादेवाच्या मंदिरात जाऊन शिवलिंगावर अर्पण केल्यास तुमच्या मनातील सर्व इच्छा पूर्ण होईल.
माहिती आवडली असेल तर इतरांना जरून share करा
धन्यवाद…
महाशिवरात्रीनिमित्त हार्दिक शुभेच्छा
FAQ ( Frequently Ask Questions)
महाशिवरात्रीला कोणत्या रंगाचे कपडे घालावेत?
यादवशी नारंगी रंगाचे कडे घालावेत. नारंगी रंग हा शुभ मनाला जातो.
महाशिवरात्रीला कोणते लाभ होतात?
महाशिवरात्रीचे व्रत करणाऱ्याला मोक्षाची प्राप्ती होते. मनातल्या इच्छा पूर्ण होतात.
शिवरात्रीची शुभ वेळ कोणती आहे?
पहिल्या प्रहरातील पूजेकजी वेळ ८ मार्च संध्याकाळी ६ वाजून २५ मिनिटे पासून सुरु होईल रात्री ९ वाजून २८ मिनिटांपर्यंत आहे.